Home News Forum Look/Listen Samplesets Compare Requirements Pictures Links Downloads About us

 

 

Content






First Previous 1844 Next Last
Google

1844 Franz Xaver Engelfried, Ev. Peter and Paul Church, Gonningen/Baden-Wurttemberg, Germany









  Organ Art Media

Site of Organ Art about this sampleset



Early German Romantic
48 kHz, 24-bit, stereo, multiple release samples
16-bit (with default memory reduction adj.): 2200 MB RAM
24/2+P (stops / keyboards)
License: Not allowed to use it in church, ask permission for publishing recordings.
Released in: 03-2009

Site of Ev. Peter and Paul Church
German review on Orgelbits

On Hauptwerk forum: 1844 F. X. Engelfried organ ready
On Hauptwerk forum: New double screen layout Engelfried
On Hauptwerk forum: First live recordings for Engelfried

Mp3 examples others:
- Organ Art Media.
- Contrebombarde.com
 





Impression of Dick Sanderman:
Niet ver van Stuttgart ligt het provinciestadje Gonningen, met nog geen 4000 inwoners behorend tot de gemeente Reutlingen. De neogotische Evangelische Kirche dateert uit 1842 en werd gebouwd uit tufsteen. Vanwege de voortreffelijke akoestiek worden hier regelmatig cd's opgenomen. Het orgel, in 1844 gebouwd door Franz Xaver Engelfried, is een typisch Duits dorpsorgel uit de Biedermeiertijd. Met 24 stemmen (11 op het Hauptwerk, 8 op het Hinterwerk en 5 in het pedaal) is het groot genoeg voor deze ruimte en voor de liturgische praktijk van die tijd.

In de loop der jaren is er nogal wat aan het orgel gewijzigd. Tot ver in de twintigste eeuw werd in de orgelwereld tamelijk geringschattend over dit soort instrumenten gedacht. Ze werden zonder pardon gemoderniseerd en vaak ook rucksichtslos opgeruimd. Toen in 1970 orgelmaker Richard Rensch het Engelfried-orgel ging restaureren en daarbij de originele dispositie wilde reconstrueren, was dat voor die tijd een opzienbarend project! Nadat Rensch in 2005 nog eens een grote onderhoudsbeurt uitvoerde, maakte Prof. Helmut Maier in 2008 de opnamen die geleid hebben tot de sampleset Engelfried. De oorspronkelijke manuaalomvang (tot f) werd virtueel vergroot tot g, de pedaalomvang (in werkelijkheid tot c) werd vergroot tot f, om de set breder inzetbaar te maken.

Temidden van de aanzienlijke hoeveelheid samplesets die intussen verkrijgbaar is, lijkt Engelfried een onopvallend bestaan te leiden: je hoort er weinig van. En dat is eigenlijk toch wel jammer, want 't is een bijzonder sympathiek en karakteristiek orgel. Sommige fluitregisters hebben een heel kenmerkende aanspraak, en ook de strijkende stemmen hebben een herkenbaar eigen karakter. De hoofdwerkmixtuur heeft een vrij lage samenstelling, er is ook een Quint 5 1/3' aanwezig, waardoor het plenum de nodige "gravitat" krijgt.

Muziek uit de Biedermeiertijd (zeg maar 1815 tot 1848) klinkt hier uitmuntend! Ik heb mijn programma dan ook samengesteld met muziek uit die periode. Rinck, Knecht, Tag, Rembt, het zijn niet de grote namen uit de orgelliteratuur, maar hier klinkt hun muziek wel geweldig mooi!

Ja, misschien is dat meteen ook wel de beperking van deze set: van de veelgespeelde orgelcomponisten doen Mendelssohn, Brahms en Schumann het prima op dit orgel, maar voor latere romantiek zou je een wat ruimere dispositie en een meer expressieve klank wensen. In feite is dit orgeltype nog behoorlijk klassiek. Oudere muziek, bijvoorbeeld van Bach, laat zich hier nog behoorlijk goed vertolken. Het klankenpalet is wat beperkt, maar op zich klinkt Bach hier nog heel goed. De Mixtur van het Hinterwerk heeft een hogere samenstelling dan die van het Hauptwerk en kan prima fungeren als klankkroon in een Bach-plenum. Maar, zoals gezegd, alles valt pas echt op z'n plek als je hier die "kleinmeister" uit de Biedermeiertijd gaat spelen!

Een praktische tip. Als basisprincipe bij het registreren geldt altijd het advies : gebruik in het pedaal geen 16' alleen. De 16' klank is een donkere kleur die je toevoegt aan de basisklank 8', dus gebruik de 16' van het pedaal niet zonder pedaalkoppel of zonder 8' pedaalregister. Dat principe houd ik graag overeind, maar er zijn uitzonderingen mogelijk. Soms heeft een 16' pedaalregister zoveel boventonen in zich dat je dat register ook prima kunt gebruiken zonder 8' erbij. Toen orgelmaker Henk van Eeken in de Noorderkerk in Rijssen een dispositievoorstel indiende met in het pedaal als enige labiale 16' een Prestant 16', was er veel twijfel. Een pedaal zonder Subbas, kan dat wel? De praktijk heeft overtuigend bewezen dat het inderdaad kan: die Prestant 16' heeft zoveel boventonen in zich dat hij uitstekend kan worden gebruikt zonder 16' erbij. Zo is het ook met deze Engelfried, maar dan op een andere manier. Het pedaal heeft drie labiale zestienvoeten: Prinzipalbass, Subbass en Violonbass. De Prinzipalbass kan heel goed alleen worden gebruikt, en als je aan de Subbass de Violonbass toevoegt ontstaat er ook een klank die voldoende belijning heeft om zonder 8' te kunnen fungeren.

Kwalitatief zijn de sample sets van Prof. Maier altijd subliem. Engelfried is daarop geen uitzondering. Zelfs het tamelijk irritante piepje bij het openen van de Salicional en de grote Mixtur is nog levensecht vastgelegd. Wie in het dagelijks leven organist is op een negentiende-eeuws orgel van bijvoorbeeld Witte, Knipscheer of Flaes, zal thuis prima kunnen studeren met deze sampleset. Jammer alleen dat de Hollandse gemeentezang-Cornet ontbreekt...

Dick Sanderman, mei 2011


Mp3 examples, played by Dick Sanderman:
JW Player goes here


Below a few Mp3 examples of Organ Art, a lot more on: Organ Art: Demos Gonningen.
 Played by Anton Doornhein:
JW Player goes here



Grotere kaart weergeven

 

Copyright (c) 2008 PCorgan.com. All rights reserved. Mail: info@PCorgan.com