Home News Forum Kijk/Luister Samplesets Vergelijk Benodigdheden Foto's Links Downloads Over ons

 

 

Inhoud








Veel van de muziek op deze
pagina is te koop bij Cantique.
Mail me gerust om te vragen
uit welk boek een stuk komt.










Vorige 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Volgende
Google

Psalmen

Alle opnames in willekeurige volgorde:
JW Player goes here


Alles heb ik gewoon thuis gespeeld. LET OP, lees eerst dit.
JW Player goes here


JW Player goes here


JW Player goes here


*Veel van het bovenstaande komt uit bladmuziek van : Uitgeverij Cantique.nl.
*De bladmuziek (.pdf) van Jan Mulder is te bestellen op John Miller & Sons publishing.

Zie de Samplesets pagina's voor de details van ieder sampleset.

De keuze voor de bovenstaande psalmbewerkingen hangt van deze dingen af:
  • Heb ik de bladmuziek.
  • Vind ik het mooi.
  • Kan ik het redelijk (hoeft niet perfect te zijn) spelen. Het is altijd verleidelijk om te moeilijke dingen te spelen. Als ik een stuk mooi vind, maar ik maak er teveel fouten in, dan speel ik het niet. Hoewel ik ook weleens de fout in ga en boven m'n nivo zit te prutsen.
Site van Dick Sanderman
Site van Willem van Twillert
Vrij compleet overzicht van bladmuziek met psalmbewerkingen

Kerkorgelspel / tips voor beginnende kerkorganisten

Iedere week mag ik onze gemeente een keer begeleiden in de 's Zondagse dienst. Ik was in 2011 op een bijeenkomst over kerkelijk orgelspel in gemeenten van de Hersteld Hervormde Kerk. Er waren interessante voordrachten van Ds. P.C. Hoek en de enthousiaste organist Wouter Schalkoort. De dominee en organist gaven o.a. de voorkeur aan 'eenvoudige/begrijpelijke muziek'. Ik kon me geheel vinden in hun visie, met ingewikkelde muziek speel je al snel over de hoofden van de meeste kerkgangers heen. Mij werd eens gevraagd of ik tips had voor beginnende kerkorganisten. Dus hierbij mijn persoonlijke pragmatische mening over kerkelijk orgelspel (in de traditie van de meer behoudende 'hele noten' kerken):
  1. Ga niet boven je nivo spelen. Kies muziek die je beheerst, anders wordt het rommelig. Je kunt beter eenvoudige muziek 'goed' (in de maat en zonder fouten) spelen dan moeilijke muziek 'slordig'.
  2. Speel voorspelen/bewerkingen liever langzamer in een gelijkmatig tempo dan snel en onregelmatig.
  3. Geef de voorkeur aan 'begrijpelijke'/'eenvoudige' muziek vanwege:
    • De meeste mensen zijn minder muzikaal dan de organist en vinden het prettig als ze de melodie goed kunnen herkennen.
    • Een van de doelen van de Reformatie was om de kerkdiensten minder 'elitair' te maken. Er kwam o.a.: Bijbel in volkstaal (i.p.v. Latijn) en samenzang (i.p.v. koorzang).
  4. Gebruik niet te lange voorspelen*, dat verveeld de luisteraars. Houd het voorspel zeker aan het einde van de dienst kort, de mensen willen dan naar huis. Bij de collecte gebruik ik een wat langer voorspel.
    * Uitzondering voor goede organisten op mooi orgel: dan vind ik het mooi om naar langere voorspelen te luisteren.
  5. Houd bij het voorspel altijd rekening (in registratie en stijl) met de tekst van het te zingen lied.
  6. Probeer het voorspel 'overtuigend' (tegenovergestelde van aarzelend) te spelen (akkoorden goed duidelijk en pittig neerzetten), als je 'onzeker' speelt, gaat gemeente ook 'onzeker' zingen.
  7. Neem de leiding bij het inzetten: Sluit het voorspel af met een lange noot, houdt duidelijk even stil, zet dan in en blijf niet te lang op de eerste noot hangen, maar speel door.
  8. Ga bij het begeleiden niet 'rommelen tussen de regels', zodat de regelmatige 'cadans' eruit gaat. Ik bedoel hier niet de zeer functionele noten tussen regels bij ritmische zettingen zoals bijvoorbeeld in het koraalboek van Dick Sanderman.
  9. Gebruik niet veel tussenspelen, zeker niet bij opvolgende verzen. Een tussenspel is alleen functioneel wanneer er tussen de twee verzen een 'karakterverschil' overbrugd moet worden. Eventueel kan een tussenspel ook gebruikt worden om te moduleren naar een 'halve toon hoger', doe dit alleen als het functioneel is.
  10. Bij zeer onbekende wijzen speel ik nooit een voorspel maar het koraal of deel ervan, dat is dan effectiever dan een voorspel.
  11. Bij bekende wijzen speel ik 'met de gemeente mee' (of een kleine fractie vooruit), bij onbekende wijzen speel ik zeer duidelijk iets vooruit en reik de gemeente daarmee steeds de volgende toon aan.
  12. Zorg dat je altijd een koraalboek bij de hand hebt voor 'verrassingen' (soms geeft de dominee iets anders op dan op je briefje staat). Is een voorspel dan te moeilijk, gebruik dan de laatste regel van het koraal als voorspel.
  13. Om vooral mannen een plezier te doen: Vermijd koralen waarin noten voorkomen hoger dan es2. Met andere woorden: begin bij psalm 33 op een c en niet op een d. Een hoge e vinden wij als mannen veel te hoog om te zingen.
  14. Na het zingen zet ik zelf altijd de registratie klaar voor het volgende voorspel.
  15. Speel muziek die bij het orgel (en de ruimte) past. Concreet: Een toccata klinkt thuis (met nagalm van elektronisch orgel) en in een kerk met mooie nagalm prima, maar in een kerk zonder nagalm kan het erg 'houterig' gaan klinken. Houd er rekening mee dat de akoestiek van een lege dorpskerk best goed kan zijn, als de kerk echter vol met mensen zit, is de nagalm een stuk minder.
  16. Het is een pre als je als organist kunt improviseren. Er is echter ook een 'gevaar'. Er zijn organisten die goed kunnen improviseren zonder dat het saai wordt. Veel organisten vervallen echter steeds in dezelfde stijl (dat is natuurlijk logisch). Door (ook) bladmuziek te gebruiken van verschillende componisten/stijlen wordt het aantrekkelijker voor de luisteraar.
  17. Probeer gevarieerd te spelen, dus niet altijd 'het mooiste voorspel wat je hebt', maar probeer veel verschillende voorspelen te gebruiken.
  18. Ik probeer in een dienst voorspelen te gebruiken van een verschillende stijl. Dus niet allemaal 'modern' of allemaal 'soft', maar een mix.
  19. Als er meerdere organisten zijn: Probeer één lijn te trekken wat betreft de 'ingeslopen verhogingen', ga niet in je eentje ze juist wel of niet spelen, doe dat in overleg.
  20. Als er meerdere organisten zijn: Probeer één lijn te trekken wat betreft het 'toontje vooraf', ga niet in je eentje het juist wel of niet doen, doe dat in overleg.
  21. Als er meerdere organisten zijn: Het is geen competitie, je bent niet elkaars concurrent maar dient hetzelfde doel. Vraag collega organisten eens mee naar een concert of 'orgelsamenkomst', dit is goed voor de onderlinge sfeer.
  22. Het tempo van het zingen is meer een kwestie traditie en smaak dan van principe. Het is, mijns inziens, niet stichtelijk om hier als organist grote aanpassingen van gemeente af te dwingen.
  23. Laat je 'scholen', zelf heb ik veel gehad aan de Cursus Kerkelijk Orgelspel van VOGG.
  24. Luister eens naar een opname van een kerkdienst waarin jezelf speelde. Je hoort dan dingen die je niet merkt tijdens het spelen.
  25. Vrijwel iedere organist is het hier mee eens: Ritmisch heeft voorkeur boven iso-ritmisch. Maar raak niet gefrustreerd als je gemeenteleden (of kerkenraadsleden) tegenkomt die iso-ritmisch als principe verheffen. Dit is natuurlijk onzin, maar iemand daarvan te overtuigen is onbegonnen werk.
  26. Niet alle kritiek die je krijgt is altijd onterecht. Luister er fatsoenlijk naar, spring niet gelijk in de verdediging, maar doe er je voordeel mee.
  27. Ten slotte: Voor de dienst van God is het beste niet goed genoeg, oefen dus van te voren.

Voorbereiding

Voor het spelen in een dienst mag de voorbereiding niet ontbreken. Als het goed is krijgt de organist uiterlijk op zaterdag een briefje met de te zingen psalmen of liederen. Begin met gebed. Kijk daarna altijd naar de tekst van de te zingen verzen. Bij bijvoorbeeld psalm 89 maakt het nogal wat uit of vers 1 of vers 19 gezongen gaat worden. Zoek of maak een voorspel wat past het karakter van het te zingen vers. Heb je niet veel keus, dan kun je met tempo en registratie ook veel doen. Soms is het mogelijk om hetzelfde voorspel zacht en langzaam spelen bij ps 89:19 en fel en hard bij ps 89:1. Laat je niet verrassen door de 'halve laatste verzen', zoals die er zijn bij sommige psalmen.

Spelen voor de dienst

Bij ons zijn de mensen vrij vroeg in de kerk en spelen we voor de dienst een kwartier over een psalm. Een paar jaar geleden ben ik begonnen met psalm 1, daarna iedere week de volgende. Het iedere week opvolgend spelen van de psalmen vind ik prettig omdat:
  • Het afwisselend is voor de gemeente; Er komt, 3 jaar lang, iedere zondag andere muziek voorbij.
  • Zo komen ook de onbekende wijzen aan bod.
  • Het gemakkelijk voor mezelf is; Eerst zat ik altijd lang te denken wat ik zou gaan spelen, nu is het min of meer routine.
  • Het dwingt mezelf om iedere week te studeren.
Mijn improvisatietalent is niet van een zodanig nivo dat ik daarmee de luisteraars kan boeien, daarom speel ik vrijwel alleen bewerkingen van anderen of dingen die ik zelf op papier heb gezet. Om het een beetje afwisselend te houden, speel ik verschillende stijlen, bijvoorbeeld Psalm 42 van Feike Asma (zie hierboven), maar ook de meer eigentijdse Psalm 46 van Wim van Beek (zie hierboven). Bovendien probeer ik er met registratie-wisselingen voor te zorgen dat het niet saai wordt. Ik ga bijvoorbeeld niet 10 minuten achter elkaar vrij hard spelen, dat wordt je namelijk snel zat. Het komt natuurlijk voor dat ik van een bepaalde (meestal onbekende) psalm niet zoveel bladmuziek heb. Dit los ik dan bijvoorbeeld zo op:
  1. Voorspel 1
  2. Koraal iso-ritmisch
  3. Voorspel 1 (herhaling zorgt voor symmetrisch geheel)
  4. Koraalbewerking 1
  5. Voorspel 2
  6. Koraal ritmisch
  7. Voorspel 2 (herhaling zorgt voor symmetrisch geheel)
  8. Koraalbewerking 2
Nog een paar opmerkingen over het spelen voor de dienst:
  1. Speel voor de dienst niet (de hele tijd) te hard en geef de voorkeur aan 'rustige' muziek (als het mogelijk is en past bij psalm/lied). Ik bedoel dit niet extreem, maar langer dan 5 minuten harde en drukke muziek wordt meestal als 'vermoeiend'/'storend' ervaren. Zoals boven beschreven, laat ik (voor de dienst) iedere week de volgende psalm langskomen. Bij lofpsalmen wissel ik drukke en/of harde bewerkingen af met rustige variaties.
  2. Gebruik voor de dienst bij iedere bewerking/variatie een andere registratie zodat het niet saai wordt.
  3. Speel geen bewerkingen in geheel verschillende toonsoort strak achter elkaar zonder 'modulatie'.
  4. Als je tijd moet opvullen: je kunt bijvoorbeeld nog een koraal spelen in een langzaam tempo (langzaam vult lekker veel tijd), of nog een keer dezelfde bewerking in een andere registratie.
In de ideale wereld is het stil voordat de kerk begint, klinkt er mooi orgelspel op een mooi orgel en leven we in alle rust toe naar de dienst. Vaak is dit niet het geval en is er een geroesemoes tijdens het inleidende orgelspel. Er zijn organisten die zich daar aan ergeren en zelfs met experimenten van extreem hard- en zacht orgelspel de gemeente proberen stil te krijgen. Ik begrijp deze organisten wel, maar vind toch dat ze zich moeten proberen te verplaatsen in anderen:
  • De dienst begint na votum/groet, niet bij het orgelspel voor de dienst.
  • Niet iedereen houdt van (orgel)muziek.
  • Er zitten (hopelijk) ook kinderen in de kerk, voor hen is het al moeilijk genoeg om stil te zitten tijdens de dienst.
  • Niet ieder orgel(in combinatie met de ruimte) is geschikt om prettig naar te luisteren.
  • Niet iedere organist heeft de gave om (een kwartier) boeiend te spelen.
  • Niet iedere kerk heeft een hal (waar je voor de dienst even kunt praten).
  • Je kunt het 'naar elkaar informeren' ook zien als vorm van 'gemeenschap der heiligen'.
Tuurlijk vind ik het als organist ook fijn als er naar je spel geluisterd wordt, maar dat moet je niet 'afdwingen', je kunt alleen heel erg je best doen ('t Betaamt ons, psalmen aan te heffen, die lieflijk zijn, en harten treffen). Tijdens de dienst vind ik het een ander verhaal: Dan kan het best een paar minuten stil zijn tijdens de voorspelen.

Aanvangslied

Bij het eerste zangvers van de dienst, zeker 's morgens, komt de gemeente vaak 'moeilijk op gang' daarom:
  • Doe het voorspel bij het eerste vers niet te kort (geen intonatie maar voorspel van ongeveer 1 minuut).
  • Doe dat voorspel niet te zacht maar met forse registratie, dat stimuleert het zingen.
  • Zet strak in, blijf niet 'hangen/wachten' bij eerste noot van de eerste regel, maar speel door.
  • Stel je bij het eerste zangvers niet te afwachtend op, maar geef leiding in het tempo.

Zingen na wet of geloofsbelijdenis / toezingen bij doop

Als de gemeente zingt als antwoord op wet of geloofsbelijdenis, dan is een uitgebreid voorspel niet gepast. Ik speel dan meestal een zogenaamde cadens van twee akkoorden. Ik realiseer me dat de uitleg op deze link wat ingewikkeld is, maar ik weet ook niet hoe ik het eenvoudig uit kan leggen. Hetzelfde doe ik bij het toezingen (bij ons psalm 134) bij doop.

Zingen bij collecte

Er zijn twee visies op het zingen bij de collecte:
  1. Zingen tijdens collecteren is 'oneerbiedig': de collecte vind plaats tijdens het (lange) voorspel. Risico: het kan een 'praatpauze' worden.
  2. 'De linkerhand weet niet wat rechterhand geeft'/er moet niet teveel nadruk liggen op collecte: de collecte vind plaats tijdens het zingen.
Bij ons wordt er gecollecteerd tijdens het zingen. Ik gebruik dan echter wel een volledig voorspel (van 40 tot 90 seconden).
Bij de V.O.G.G. leerde ik dat een naspel niet functioneel is. Daar ben ik het niet mee eens, we hebben te maken met de (ongewenste) gewoonte om tussen het zingen en de preek een snoepje te nemen. Als je dan geen naspel doet, gaat de eerste minuut van de predikant verloren omdat velen met het snoepje bezig zijn. Bij het zingen voor de preek en bij tussenzang speel ik dus altijd een naspel (dit kan bijvoorbeeld de laatste regel zijn van het vers wat gezongen is).

Tussenzang / zingen na preek

Hier gebruik ik een voorspel van ongeveer 40 tot 60 seconden. Bij een tussenzang (tijdens preek) doe ik om bovengenoemde reden altijd een naspel. Bij het zingen na de preek (voor dankgebed) doe ik geen naspel, maar houd de laatste noot wat langer aan.

Zingen aan het eind

Aan het einde van de dienst houd ik het voorspel kort (20 tot 40 seconden), de mensen willen dan naar huis. Ook doe ik geen naspel, maar houd de laatste noot wat langer aan.

Spelen na de dienst

Bij ons is het de gewoonte om na de dienst een (door de organist gekozen) passend (psalm)koraal te spelen. Tijdens de dienst bedenk ik dan een psalm (in andere gemeentes kan dit ook een gezang zijn) wat bij de preek past. Het heeft dan, mijns inziens, geen zin om een totaal onbekende wijs te spelen. Na het koraal speel ik dan een voorspel/bewerking, of het koraal nog een keer in een andere registratie. Ik realiseer me, dat het eenvoudige muziek is. Op het spelen na de dienst krijg ik echter regelmatig de positieve feedback: "die psalm paste heel mooi bij de preek".

Het bovenstaande is geschreven met dank aan Gerrit-Jan van de Werfhorst voor zijn positieve opmerkingen en aanvullingen.

Twee visies op kerkelijk orgelspel

Raak als organist niet gefrustreerd als niet iedereen het mooi vind, er blijven altijd mensen ontevreden omdat:
  • Er zijn twee visies op kerkelijk orgelspel:
    1. Zo sober mogelijk
      Dit heeft zijn oorsprong in de Reformatie waar in de kerkdienst het Woord (solo scriptura) centraal moet staan en al het overbodige (in Schotland ook de orgels) de kerk uit moest.
    2. Zo muzikaal mogelijk
      De Bijbel schrijft zeer positief over muziek, in zowel O.T. als N.T. wordt er dan ook over verschillende muziekinstrumenten en uitbundige muziek gesproken. In de Bijbel had de muziek ook een belangrijke plaats in de eredienst.
  • Veel mensen luisteren cd's met een groot orgel in grote kerk met een goede organist en vergelijken dat met het orgel(spel) in de eigen gemeente. Dat is geen eerlijke vergelijking, vaak heeft de gemeente een klein orgel in een kleine kerk met eenvoudige organisten.
  • Het 'gevoel' (en de smaak) van iedereen is voornamelijk gevormd in zijn/haar jeugd. Ik merk dat hier grote verschillen zitten...
  • (Vooral) de jongeren willen sneller zingen en de ouderen langzamer.
Ik probeer in de bovenstaande dingen de 'gulden middenweg' te bewandelen. Daarom zal ik een deel van de muziek, die hierboven op deze pagina te beluisteren is, bij ons in de kerk niet spelen. Volgens mij moeten we maar accepteren dat deze verschillen er zijn en proberen daarbij een ander niet tot ergernis te zijn (door bijvoorbeeld bewust sneller of langzamer dan de rest te gaan zingen/spelen) en ons ook niet ergeren (is het tegenovergestelde van liefhebben) aan anderen.
Zelf vind ik in dit verband 1 Korinthe 12, 13 en 14 heel toepasselijk:
  • In 1 Korinthe 12 gaat het over de verscheidenheid van gaven binnen een gemeente (muziek kun je ook als gave zien).
  • In 1 Korinthe 13 staat dat de liefde het belangrijkste is, zonder de liefde is het gebruik van de genoemde gaven zinloos.
  • In 1 Korinthe 14 staat dat de gave van de talen niet sticht als het niet 'begrijpelijk' is. Voor de muziek geldt dat ook, als de organist geen begrijpelijke muziek speelt, gaat het z'n doel voorbij.
Nogmaals, dit is maar een mening van een eenvoudige amateur. Bovendien kan 'begrijpelijk/eenvoudig' ook van hoog niveau zijn. Ook is de praktijk lastiger dan de 'bovenstaande theorie'. Zelf word ik altijd beperkt door het 1-klaviers orgel, de droge akoestiek van de kerk en het feit dat ik niet goed uit m'n hoofd kan spelen.
Een artikel van Hans Pors: Visiedocument kerkorganist.
Een interessant en meer professioneel artikel van Sietze de Vries: Gemeentezang begeleiding (5-7-2008) (meer gericht op ritmisch zingende gemeente).

Predikanten en organisten

Al het onderstaande geldt ook voor organisten:
  • Predikanten met veel 'gaven' hebben een grotere verleiding om zich niet goed voor te bereiden.
  • Predikanten die erg 'aan papier hangen' hebben vaak wel een gestructureerde preek.
  • Predikanten die meer 'zichzelf' dan het Woord laten spreken worden 'eenzijdig'.
  • Predikanten moeten proberen om een goed evenwicht te bewaren tussen schriftuurlijk (verstand) en bevindelijk (gevoel).
  • Het is mooi als predikanten zich voorbereiden, papier als hulpmiddel gebruiken en (spekers)gaven hebben.
  • Bovendien, zo vertrouwde een predikant mij toe: Predikanten zijn vaak net zo ijdel en eerzuchtig als organisten...

Bladmuziek met voorspelen van Psalmen voor kerkdienst

De afgelopen 25 jaar heb ik een behoorlijke verzameling bladmuziek opgebouwd. Hieronder een lijst (in alfabetische volgorde) met boeken die ik regelmatig in kerk gebruik voor voorspelen. Boeken met psalmbewerkingen vallen hier buiten beschouwing. De onderstaande lijst is zeker niet volledig, zie voor een veel grotere lijst: Psalmvoorspelen.nl.
Auteur Titel / prijs Opmerkingen Verkrijgbaar bij Luister voorbeelden
Martin den Boer Koraalboek 150 psalmen
(E 43,-)
De voorspelen zijn meestal romantisch gekleurd en zijn wisselend van kwaliteit en lengte. Er zitten mooie voorspelen tussen, luister maar. De lay-out van de voorspelen vind ik niet altijd even professioneel overkomen, de koralen zijn daarentegen steeds op drie balken genoteerd met uitkomende stem, dat is heel prettig! Zie ook: Recensie RD. Martin den Boer bijv. ps 16, 17, 22, 25, 38, 42 enz
Wim Bomhof Psalmbewerkingen
(10 x E 9,75,-)
Ieder boek bevat bevat 15 mooie, kwalitatief goede psalmbewerkingen waarbij de melodie duidelijk te herkennen is. De boeken bevatten geen koralen, de moeilijkheidsgraad varieert van redelijk eenvoudig tot behoorlijk pittig. Prettig dat Wim voor iedere bewerkingen een vrijblijvend registratievoorbeeld geeft. Wim Bomhof bijv. ps 22, 24, 26, 27, 29
Cor van Dijk 150 Psalmen in twee toonsoorten. Voor de opperzangmeester
(59,95)
Romantisch getoonzet, veel mensen vinden dit mooi. De voorspelen vind ik meestal goed bruikbaar, de koralen vind ik niet altijd mooi. De lay-out is perfect en het past altijd mooi op twee bladzijden. Bij iedere psalm is er een modulatie naar een hogere toonsoort, deze vind ik echter vaak te hoog om goed bij te kunnen zingen. Naschrift: Bij 2e druk is de toonhoogte bij meerdere psalmen verlaagd. Zie ook: Recensie RD (1e druk). Cantique Cor van Dijk
E. Drenth Psalmen, lof- en bedezangen
(32,50)
Deze gebruik ik zelf niet. Voor beginners kan dit een bruikbaar boek zijn: de (iso-ritmische) koralen en voorspelen zijn eenvoudig en zelfs te spelen zonder pedaal. Den Hertog
Gerrit 't Hart Psalmbewerkingen
(6,40 - 11,40 per boek)
Gerrit 't Hart heeft van vrijwel alle psalmen een bewerking gemaakt, er zijn (begin 2013) nu 18 boeken uit. De muziek is veelal in klassiek-barokke stijl. Het is muziek van goede kwaliteit met een wisselende moeilijkheidsgraad. Ik heb er (nog) niet zoveel boeken van. Zie ook: Over 't Hart: Late leerling van 17e-eeuwse meesters Gerrit 't Hart
Margaretha Christina de Jong Psalmen en gezangen (Andachtige musique)
(div. 14,95)
Boek: Psalmen en gezangen voor orgel (Andachtige musique), deel I - XI en is nog in ontwikkeling Muziek van hoge kwaliteit, die veelal studie vragen van de organist. Centraal staat de psalmtekst, wat vaak resulteert in erg interessante partita's die sterk van karakter verschillen. Den Hertog
Cor Kee Inleidingen tot de psalmen
De voorspelen vind ik meestal te lang, soms zijn ze wel in te korten. De stijl zal niet iedereen aanspreken. Vaak is toonsoort aan de hoge kant (ps 68 begint op es, ps 65 begint op c, ps 24 op f). Ik gebruik ze soms. Willemsen
Simon Landsman Koraalboek
Vind ik niet altijd mooi, maar er zitten mooie voorspelen bij. Bijvoorbeeld psalm 89, 98. Ik kan het niet goed beoordelen, maar soms heb ik het gevoel dat sommige voorspelen/koralen technisch niet helemaal goed in elkaar zitten. Soms op Marktplaats
Nico de Mes 150 psalmen deel 1 t/m 10
(10 x 13,45 = 134,50)
Eenvoudig te spelen, goed klinkend, vaak goed in te korten. Niet goedkoop maar vrijwel allemaal bruikbaar, zeker voor 'eenvoudige' organisten. Ritmische koralen ook bruikbaar voor 'iso ritmische' begeleiding. Cantique bijv. ps 89
Jaap Niewenhuijse 150 psalmen Den Hertog
(49,50 voor 2 delen)
Er zijn twee delen voor alle 150 psalmen. Niet duur voor 700 bladzijden. Er is voor iedere psalm: 1 groot voorspel, 2 korte voorspelen, koraal ritmisch, koraal iso-ritmisch en 2 naspelen. Het grote voorspel vind ik te lang als voorspel, ik gebruik ze wel vaak bij 'het orgelspel voor de dienst'. De korte voorspelen vind ik vaak wel bruikbaar, al zitten er redelijk veel bij die ik niet gebruik omdat ze bijvoorbeeld 1 stemmig eindigen, of geen 'bas' hebben. Zie ook: Recensie RD. Den Hertog bijv. ps 5, 11, 38, 53, 67, 76
Jaap Niewenhuijse Psalmen voor orgel deel 1-10
(10 x 14,95 = 149,50)
Voor iedere psalm een uitgebreid voorspel (koraalbewerking), een korter voorspel en een koraal. Soms zijn er meer voorspelen bij een psalm. De bewerkingen gebruik ik regelmatig bij 'het orgelspel voor de dienst' en zijn meestal geschikt voor een 1-klaviers orgel. Willemsen bijv. ps 4, 8, 13, 14, 19, 21, 35
Dick Sanderman Koraalboek ritmisch
(62,50)
Kwaliteit. Vaak redelijk eenvoudig, soms behoorlijk moeilijk. Niet altijd 'goed in het gehoor liggende muziek', echter veelal goed bruikbaar. Koralen erg mooi geharmoniseerd met tussennoten tussen regels! Voor psalmboek.nl heb ik alle ritmische koralen (langzaam, M43) uit dit boek opgenomen. Zie ook: Recensie RD. Gebr Koster bijv. ps 10, 16, 37, 51, 57, 63
Dick Sanderman Koraalboek iso-ritmisch
(49,00)
Kwaliteit. Vaak redelijk eenvoudig, soms behoorlijk moeilijk. Meestal 'goed in het gehoor liggende muziek', dit is niet altijd het geval. Koralen: De meeste koraalnoten (genoteerd als kwart) worden begeleid door twee achtste noten. Ik vind dit zelf niet altijd prettig begeleiden en heb de indruk dat dit het zingen vertraagd. De voorspelen gebruik ik vaak, de koralen alleen bij bekende psalmen. Gebr Koster bijv. ps 35, 131, 142, 144
Dick Sanderman Psalmen 1 t/m 10 (Willemse)
(10 x 11,95 = 119,50)
Deel 1 bevat 1, 11, 21, 31, enz, Deel 2 bevat 2, 12, 22, enz. Kwalitatieve bewerkingen die allemaal wat langer zijn en vaak de volledige melodie bevatten. Moet meestal wel op gestudeerd worden voor ze goed uit te voeren zijn. Voorspelen verschillen nogal van karakter, in de latere delen soms nogal modern getoonzet. Niet alles is geschikt voor 1-klaviers orgel. De ritmische koralen, met tussennoten, zijn van ongekende schoonheid. De koralen uit deze serie gebruik ik vaak voor de dienst. Jammer dat de noteringen in sommige boeken relatief veel fouten bevatten. Den Hertog bijv. ps 1, 2, 3, 12, 73, 113, 132, 133
Leen Schippers Koraalboek. U alleen, U loven wij
(39,90)
Deze heb ik zelf niet. Zie: Recensie RD. Gebr Koster
Leen Schippers Diverse boeken Psalmbewerkingen Eenvoudig te spelen en eenvoudig in het gehoor liggende muziek. Muziekuitgeverij Willemsen
Marco den Toom Koraalboek
(62,95)
Vind ik persoonlijk erg mooi! Goed in het gehoor liggend, meestal romantisch getoonzet. Mooie lengte van voorspelen, kan vaak eenvoudig ingekort worden. Bij lofpsalmen soms nogal 'toccata achtig', deze gebruik ik niet in de kerkdienst, het past niet bij onze gemeente en orgel (en droge ruimte). Bij het boek zit een dvd met een mp3 van alle voorspelen (ingespeeld door Marco den Toom). Zie ook: Recensie RD. Con-passione veel psalmen
Willem van Twillert Voorspelen over alle Psalmmelodieën
(In 7 delen, totaal 66,85)
Willem van Twillert heeft een geheel eigen stijl: hij zal niet meer noten gebruiken dan nodig, het klinkt daarom vaak zeer 'intiem'. Deze bewerkingen gebruik ik zeer regelmatig bij 'het orgelspel voor de dienst', vrijwel altijd met een 'kleine registratie' (Prestant8 of Holpijp8/Fluit4). Ik speel ze niet te snel en articuleer goed. De bewerkingen zijn meestal eenvoudig te spelen. Ze zijn ook bijna allemaal geschikt voor een 1 klaviers orgel. Op ons neo-barok Van Vulpen kerkorgel komt deze muziek zeer goed tot zijn recht. Willem van Twillert bijv. ps 7, 18, 25, 30, 40, 49, 58
Jan van Weelden Psalmen in twee toonsoorten
Alleen de 'bekende' psalmen. De opzet: voorspel, koraal, modulatie, koraal in een hogere zetting. Vaak vind ik de voorspelen goed bruikbaar. Soms op Marktplaats
Gerrit Jan van de Werfhorst Koraalboek 'k Zal Psalmen zingen
(59,95)
De ritmische koralen zijn op een mooie romantische manier geharmoniseerd. Vrijwel overal worden de twee-tels-noten begeleid door doorgaande kwarten, zo zit er een mooie ritmische continuïteit in. Alle koralen en het overgrote deel van de voorspelen is speelbaar op een 1-klaviers-orgel. Het boek bevat mooie originele voorspelen (bijv. Ps 24, 84, 86, 121, 133, 145, 147), 'gewone', maar zeer bruikbare voorspelen (6, 21, 54, 99, 108, 110,115, 119, 121, 122, 123, 127, 137, 144), maar er zijn ook voorspelen die ik minder mooi vind (bij bijv. Psalm 105 en 138 snap ik niet waar ik de accenten moet leggen). Zo nu en dan zijn er twee voorspelen bij een Psalm en bij Psalm 103 zelfs drie. Positief waardeer ik dat het niveau niet te hoog is, het is allemaal redelijk eenvoudig te spelen. Zoals meestal bij de muziek van Gerrit-Jan, ontbreken gedetailleerde uitvoeringsaanduidingen (bijv. Andante, Moderato, Vivace), dit geeft vrijheid aan de uitvoerende. Jammer is het ontbreken van 'bogen', soms is niet helemaal duidelijk hoe de componist het bedoeld heeft. Ondank deze kritische noten, is het een mooie aanvulling voor een kerkorganist die nooit genoeg voorspelen heeft. Cantique bijv. ps 23, 24, 25, 116, 136, 145, 147, 142
Gerrit Jan van de Werfhorst 150 psalmen
(6 x 15,95 = 95,70)
Meestal langere voorspelen/bewerkingen. Niet altijd eenvoudig. Zitten mooie Bach-stijlkopieen bij (veel heb ik er opgenomen op deze site). Vaak vind ik ze te lang als voorspel, ik gebruik ze wel veel bij 'het orgelspel voor de dienst'. Cantique bijv. ps 50, 141, 60, 85, 92, 106
Jan van Westenbrugge Psalmen in voorspelen en zettingen
(2 x 14,45 = 28,70)
Alleen de bekende psalmen. Accoordgebonden warmklinkende voorspelen waar melodie zeer goed in terug komt. Vrijwel allemaal bruikbaar op 1 klaviers orgel, de gemeente zingt goed na deze voorspelen! Ik vind ze niet moeilijk. Cantique
Paul Wols Korte voorspelen voor 150 Psalmen en Enige Gezangen
(39,90)
Heel kort zijn de voorspelen niet, meestal toch wel ongeveer een minuut. Dit boek bevat geen koralen. Het is niet al te moeilijk om te spelen en het klinkt allemaal 'welluidend'. De melodie is zeer herkenbaar, soms zijn de voorspelen een tikkeltje 'saai', maar allemaal goed bruikbaar (maar niet altijd op een 1-klaviers orgel). Zie ook: Recensie RD. Den Hertog bijv. ps 25, 32, 36, 38, 42
Worp Koraalboek iso-ritmisch
(35,90)
Het koraalboek der koraalboeken. Er zitten prachtige voorspelen bij, ik speel ze echter bijna nooit omdat ze zo overbekend zijn. De koralen gebruik ik echter vaak voor de begeleiding. Zeker bij onbekende psalmen lijkt de gemeente bij deze koralen goed aan te voelen welke kant ze op moeten. Voor psalmboek.nl heb ik alle worp-koralen opgenomen (in twee snelheden). Gebr Koster
Martien van der Zwan Koraalboek
(49,95)
Gemiddelde moeilijkheidsgraad. Lengte van voorspelen varieert. De notatie ziet er netjes en correct uit. Bij psalmen waar de hoogte soms verschillend is (bijv. Ps 65: b of c, Ps 68: d of es), is altijd de 'lage variant' gekozen. Dat vind ik prettig. De (echt) ritmische koralen vind ik erg mooi, vaak gebruikt hij 'doorgangsnoten' tussen de regels. Veel koralen zijn niet goed te gebruiken bij iso-ritmische samenzang omdat er soms dezelfde basnoot blijft staan bij twee sopraannoten. Zo nu en dan geeft Martien een bonus: Dan heeft een psalm twee voorspelen. Gelukkig is een groot deel van de voorspelen ook te gebruiken op een 1-klaviers orgel. Er zijn veel voorspelen met een 'driedelige maatsoort', vaak vind ik dat mooi, maar bij Psalm 108 wordt het een beetje 'te simpel'. Een enkele keer is er een knipoog naar Widor (33), Bach (31, 77), Franck (63) en Mendelssohn (121, 132). Er staan geen stukken in die extreem moeilijk zijn, na enige oefening kan ik, volgens mij, alle voorspelen spelen. Dat is niet bij alle koraalboeken het geval! Of het 'muziek theoretisch' allemaal in de haak is, kan ik niet zo goed beoordelen. Den Hertog bijv. ps 68, 78, 33, 38 enz.
Martien van der Zwan 150 psalmen
(7 x 10,95 = 76,65)
Gemiddelde moeilijkheidsgraad. Lengte van voorspelen varieert. Meestal romantische muziek, een enkele keer een tikkeltje 'populair'. Er zitten mooie originele voorspelen tussen. Martien lijkt een voorkeur voor drie-delige maatsoorten (klinkt meestal vrolijk) te hebben. Boeken bevatten alleen voorspelen, geen koralen. Cantique bijv. ps 111, 85, 60, 108, 100
Willem Hendrik Zwart Koraalboek
(E 49,-)
De voorspelen vind ik vaak goed bruikbaar, koralen vind ik niet altijd mooi. Zo beginnen bijvoorbeeld psalm 25 en 119 met een onlogisch akkoord. Gebr Koster

 

Copyright (c) 2008 PCorgan.com. All rights reserved. Mail: info@PCorgan.com